Dernek Nasıl Kurulur?

İlk Aşama

Aynı amaç için bir araya gelmiş en az 7 kişisiniz ve bir dernek kurmak istiyorsunuz. O halde dernek nasıl kurulur sorusunun cevabını öğrenmelisiniz. Öncelikle Dernek kuruluşunda dikkat edilmesi gereken noktaları ve hangi evrakların gerekli olduğunu bilmeniz gerekiyor. Size yardımcı olmak için adım adım cevaplıyoruz.

Dernek kaç kişi ile kurulur?

Kanunen dernek kurmak için en az 7 kişi olmalısınız. Bunun üst bir sınrı bulunmuyor.

Dernek Adı Nasıl Belirlenir?

Kurmak istediğiniz derneğe isim bulurken dikkat etmeniz gereken ilk nokta; dernek isminizde izine tabi isimlerin bulunmaması.

Peki Nedir Bu İzne Tabi Kelimeler?

Türk, Türkiye, Milli, Cumhuriyet, Atatürk ve Mustafa Kemal. Bu kelimeleri, derneğinizi kurduktan ve gerekli özel izinleri aldıktan sonra derneğinize ekleyebilirsiniz. Bunlar dışında kapsayıcı kelimeleri (tüm, bütün, hepsi gibi) de kuruluş aşamasında derneğinizin isminde kullanamazsınız. İleride belirli bir üye ya da faaliyet kapasitesine ulaştığınızda talep edebilirsiniz. Bu noktalara dikkat ederek dernek adınızı belirlediyseniz sıradaki noktanız şu:

Bu isim daha önce bulunmuş ve kullanılmış mı?

Türkiye’de 110.000’den fazla kaytlı dernek bulunuyor ve sizden önce kurulan bir dernekle ayn ismi taşıyamazsınız. Bunun için şehrinizde bulunan Dernekler Büro Amirliği’ni arayarak, bulduğunuz ve kullanmak istediğiniz ismin kullanılabilirlik durumunu sorgulayabilirsiniz. Ayrıca, derneğinizin bir de kısa adı olacak ise ve bunu tüzüğe koyacaksanız yine aynı şekilde kullanmak istediğiniz kısa adın kullanıma müsaitliğini sorgulayabilirsiniz(sorgulatmalısınz!).

Dernek tüzüğü nasıl yazılır?

Derneğinize isim buldunuz ve kullanıma müsait olduğunu teyit ettiniz. Sıra geldi tüzük hazırlamaya. Dernekler Başkanlığı’nın hazırladığı, şubeli ve şubesiz olmak üzere iki formattaki tüzük örneğini inceleyebilirsiniz. Şubeli Tüzük örneği için Tıklayınız. Şubesiz Tüzük örneği için Tıklayınız. Word formatında ki tüzükleri indirdikten sonra üzerinde gerekli değişikleri yapıp hazırlayabilirsiniz. Bu örnekler Dernekler Başkanlığı’nın bizzat kendisi tarafından hazırlandığından , sadece birkaç madde düzeltme yaparak tüzüğünüzün son halini oluşturabilirsiniz.

Peki Bu Maddeler Neler?

En başa derneğinizin adını yazıyorsunuz. Madde 1’e de aynı şekilde derneğinizin adını yazıp, bulunduğu şehri belirtiyorsunuz. Madde 2’de, derneğinizin asıl amacını genel bir cümle ile anlatıyorsunuz. Çok fazla ayrıntıya girmenize gerek yok. Unutmayın, tüzğe ne kadar çok şey yazarsanız o kadar bağlayıcı olur. Mümkün olduğunca genel ve kısa metinler yazarak hareket alannızı kısıtlamaktan kurtulmuş olursunuz. Maddenin sonundaki ‘Derneğin Faaliyet Alanı’na da, derneğinizin hangi alanda hizmet vereceğini yazıyorsunuz(sportif, sosyal, sağlık, meslek, vb.). Madde 7’de, Olağan Genel Kurulunuzun kaç yılda bir ve hangi ay yapılacağını belirtiyorsunuz. (Yılda bir, iki yılda bir ya da üç yılda bir yapabilirsiniz.) Ay konusunda herhangi bir kısıtlama yok. Şubeli tüzüğün 22. Maddesinde şubelerin genel kurul zamanları yazılmalıdır. Yl periyodu merkez ile aynı olmak zorunda. Ay ise merkezden iki ay önce olmak zorunda. (Örnein, merkez iki yılda bir nisan ayında olağan genel kurulunu yapıyor ise, şubenin de iki ylda bir şubat ayında yapıyor olması gerekli.) Madde 10’da, Yönetim Kurulu asil ve yedek üye sayısnı belirtiyorsunuz. Kanunen beş asil ve beş yedekten az olamaz ama üst sınır yok. Genel uygulamada sayılar tek haneli seçilir. Madde 11’de, Denetleme Kurulu asil ve yedek üye sayısını belirtiyorsunuz. Burada da kanunen üç asil ve üç yedekten az olamaz ve yine üst sınır yok. Madde 12’nin 1. Bendinde üyelerden alınacak giriş aidatı ve yıllık aidat tutarları belirtiliyor. Tüzkte rakam belirtmeniz halinde, her aidat artışında tüzük değişikliği yapmanız gerekebilir. Bu yüzden mevcut ibareyi; “Üyelerden alınacak giriş aidatı ve yıllık aidat genel kurul tarafından belirlenir ve yönetim kurulu tarafından tahsil edilir” şeklinde değiştirmeniz daha faydalı olacaktır. Madde 21 Tasfiye İşlemleri bölümünde bulunan (Şubeli tüzükte Madde 25); ‘Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde Sivil Toplumu Destekleme Derneği” ibaresi kullanılır.’ cümlesini şu şekilde değiştirmenizi tavsiye ederiz. ‘Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adının başında “Tasfiye Halinde” ibaresi kullanılır. Tüzüğün en sonuna kurucuların isimlerini ve görevlerini yazıyoruz. Geçici Yönetim Kurulunda görev alanların görevlerini belirtiyoruz ve geri kalan üyeleri ‘Kurucu Üye’ şeklinde belirtiyoruz.
Örneğin;
Ersin ----------Geçici Yönetim Kurulu Başkanı
Ertan ----------Geçici Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Özlem ----------Geçici Yönetim Kurulu Genel Sekreteri
Burak ----------Geçici Yönetim Kurulu Saymanı
Oğuzcan --------Geçici Yönetim Kurulu Üyesi
Kasım ----------Kurucu Üye
Hülya ----------Kurucu Üye

Dernek Adresinin Bildirilmesi

Tüzüğünüzü hazırladıktan sonra, derneğinize bir yer bulmalısınız. Dernek merkezi olarak kullanacağınız yeri kiralayabilirsiniz ya da ücretsiz olarak derneğin kullanımna tahsis edilmiş olabilir. Her iki durumda da bazı kurallar var. Derneği kuracağınız bina da ikamet olarak kullanılan yerler var ise, hepsinden binada dernek kurulmasına izin verdiklerine dair imzalı belge almanız lazım. Ayrıca dernein kendine özel bir girişinin de bulunması gerekiyor.

Dernek Kurmak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

• 1. Tüzük
• 2. Dernek Kuruluş Bildirimi
• 3. Kira kontratı ya da muvafakatname
• 4. Tebligat Listesi

Bu belgeler ile ilgili dikkat etmeniz gereken noktalar bulunuyor.
• Tüzük: Hazırladığınız tüzükten 4 adet yazdırıp, tüm sayfaları kurucu üyelerin tamamına imzalatmalısınız. (Dernekler Büro Amirliği 3 tane istiyor ama siz 4 tane verin ki kuruluştan sonra elinizde fazladan onaylı tüzük bulunsun.)
• Dernek Kuruluş Bildirimi: Bu forma kurucu üyelerin bilgilerini ve kuracağınız derneğin bilgilerini yazdıktan sonra 2 adet kopya almalı ve tüm kuruculara imzalatmalısınız.
• Kira Kontratı ya da Muvafakatname: Adresiniz kiralıksa zaten elinizde kira kontratı olur. Kontratın fotokopisini çekmelisiniz. Eğer adresiniz gerçek ya da tüzel kişi tarafından , derneğinize tahsis edildiyse, o kişi ya da kurumdan muvafakatname almanız gerekiyor.
(Ayrıca, muvafakatname veren kişi ya da kurumun söz konusu mülkün sahibi ya da kiracısı olduğunu belgeleyen bir tapu ya da kira kontratı fotokopisini de edinmeli ve açlış evraklarının içine koymalısınız.)
• Tebligat Listesi: Derneğinizin adı ve kurucularından herhangi 4 kişinin bilgileri ve imzalarınn bulunduğu bu belgeden de 2 adet hazırlamalısınız

Dernek kurmak için nereye başvurulur?

Kurucu üyelerden 1 kişi, bulunduğunuz ildeki Dernekler Büro Amirliği’ne giderek tüm bu evraklarla birlikte işlemleri gerçekleştirebilir.